Kiralamayla ortaya çıkan demuraj kavramı, limanda veya demir yolu sahasında kendilerine ayrılan süreden daha fazla kalarak süresi geçen konteynerlere uygulanan bir ücrettir. Kiracının ödediği ücret olarak da ifade etmek mümkündür.

Kiralamayla ortaya çıkan demuraj kavramı, limanda veya demir yolu sahasında kendilerine ayrılan süreden daha fazla kalarak süresi geçen konteynerlere uygulanan bir ücrettir. Kiracının ödediği ücret olarak da ifade etmek mümkündür. Çoğu liman ve terminal, her gün yüksek ölçekli malları, yüklü taşıyan faaliyet merkezleri olduğu için burada fazladan yer kaplayan konteynerler yapılan faaliyetlerin verimliliğini etkileyebilir.

Depolama ücreti olarak da düşünülebilecek olan demuraj ücreti, göndericileri mallarını mümkün olduğunca hızlı bir şekilde dışarıya taşımaya veya onları limana çok erken getirmekten kaçınmaya teşvik etmenin bir yoludur. Böyle bir durumda gönderici kötü planlamadan kaçınmaları, gümrükleme gecikmelerini hesaplamaları, limandaki tıkanıklıkları ve ihtimalleri göz önünde bulundurarak kira süresi için uygun bir faaliyet oluşturmaları gerekmektedir.

Demuraj Bedeli Nasıl Hesaplanır?
Demuraj bedeli hesaplanırken geminin boşaltılmasının ardından gelen gün ele alınarak boş konteynerin terminale teslim edildiği güne kadar süresi belirlenir. Yük temelli verilen kira süresi sona erdikten sonra oluşan demuraj bedeli, belirlenmiş olan dilimde tarife üzerinden hesaplanarak fatura edilir. Genel olarak limanlara gelen gönderilere yaklaşık 4 ile 7 gün arasında ücretsiz depolama süresi verilir.

Demuraj bedelini daha iyi anlamak için şöyle bir örnek verilebilir:
17 Ocak'ta gelen ve 6 Şubat'ta tahliye edilecek bir konteynere sahibiz. Bu konteynerin boşaltılmasının 20 gün alacağı anlamına gelir. Eğer 4 boş gününüz varsa 16 demuraj günü için ücretlendiriliriz. Demuraj masrafı için fiyatlar ve verilen süreler ülkeden ülkeye değişse de örneğin 16ft konteynerin ilk 8 gündeki günlük ücreti 60 dolar, 8 gün sonraki oranı ise günlük 120 dolara kadar çıkması mümkündür.

Demurajın Sebepleri Nelerdir?
Bir gönderici kendi kontrolünde olan veya olmayan çeşitli sebepleri dolayısıyla ötürü demuraj bedeli ödemeye maruz kalabilir. Bu sebepleri şu şekilde sıralayabiliriz:
» Malları teslim almakla mükellef olan kişinin konteynerin varış saatinden veya tarihinden habersiz olması ve bu sebeple gümrük işlemlerinin zamanında tamamlayamaması durumunda demuraj ücretine tabi olması söz konusudur.
» Alıcı kişinin verilen teslim süresi içinde zamanında teslimatı gerçekleştirilememesi durumunda ortaya çıkması mümkündür.
» Alıcının yaptığı işlemler sırasında belgelerin yanlış, eksik veya sahte olması halinde demuraj bedeli alınmaktadır.
» Alınan kargonun satış siparişi ile eşleşmemesi sebeplerden biri olarak da alınmaktadır.
» Konteynerin günlük muayenesi veya bekleme süresi nedeniyle ertelenmesi durumu neden olabilmektedir.
» Gönderici ile alıcı arasında oluşan iletişim sorunu ve birtakım anlaşmazlıklar sonucu demuraj bedeli alınması mümkündür.

Demuraj Ücretinden Nasıl Kaçınılabilir?
Söz konusu demuraj bedeli olduğunda kaçınmak çok zor olsa da dikkat edildiği takdirde bu ücretlendirmeye maruz kalmamak mümkündür. Bunun için kaçınmamız gereken durumlar şöyledir:
» Planlar önceden yapılmalı ve alıcı mümkün olduğunca erken ayarlanmalıdır. Bu sayede konteyner için doğru koşullarda, doğru sıklıkla ve en uygun maliyetle kamyoncularla anlaşma sağlamak çok daha kolay olacaktır.
» Plan kurarken alternatifler de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu sebeple sevkiyat esnasında her zaman başka planlarınız da olmalıdır. Ortaya çıkabilecek gecikmeler durumunda ikinci bir kamyon şoförünü yedekte tutmak büyük avantaj sağlar.
» Sevkiyatın gidiş ve varış noktasındaki düzenlemelerden haberdar olunmalıdır. Gümrük süreci hakkında bilgi edinmek ve gönderinin nerede olduğunu bilmek için ulaşımı sağlayan kişi ile mutlaka iletişimde kalınmalıdır.
» Gönderim esnasında ortaya çıkacak olan gecikmeler veya yanlış anlaşılmaların önüne geçmek için tüm taraflara şeffaf ve açık bilgiler verilmelidir.